Osnivanje Ženskog muzeja NS

ŽeNSki muzej

Vremenska linija Ženskog muzeja

2019
2019

Osnivanje Ženskog muzeja NS

ŽeNSki muzej
1942
1942

Katalin Ladik (1942)

KATALIN LADIK (1942) pesnikinja, perfomerka, glumica. Na jugoslovenskog umetničkoj sceni prvi put se pojavljuje kao jedna od osnivačica subotičke avangardne grupe Bosch + Bosch. Njeno multižanrovsko eksperimentalno stvaralašto obuhvata književnost, poeziju i prozu, foničku poeziju, inperpretaciju eksperimentalnih zvučnih kompozicija i radio-igara, glumu, performanse, hepeninge, akcije i mail art. Performansi Katalin Ladikse kao ekstenzija njenog ženskog identiteta mogu se svrstati u subverzivne feminističke prakse. Objavila je 20 zbirki poezije i jedan roman. Dobitnica je nagrade za mir i umetničku hrabrost Lennon Ono Grant for Peace 2016.
pesnikinja, perfomerka, glumica. Na jugoslovenskog umetničkoj sceni prvi put se pojavljuje kao jedna od osnivačica subotičke avangardne grupe Bosch + Bosch. Njeno multižanrovsko eksperimentalno stvaralašto obuhvata književnost, poeziju i prozu, foničku poeziju, inperpretaciju eksperimentalnih zvučnih kompozicija i radio-igara, glumu, performanse, hepeninge, akcije i mail art. Performansi Katalin Ladikse kao ekstenzija njenog ženskog identiteta mogu se […]
1941
1941

Judita Šalgo (1941-1996)

JUDITA ŠALGO (Novi Sad, 1941-1996) spisateljica. Pisala je poeziju, prozu i eseje i prevodila sa mađarskog i engleskog jezika. Bila je urednica programa na Tribini mladih i kasnije urednica u Izdavačkom preduzeću Matice srpske. Početak njenog stvaralaštva vezan je za talas vojvođanske neoavangarde koji je 60-tih i 70-tih godina prošlog veka uzdrmao novosadsku književnu i umetničku scenu. Istraživanje jezika, eksperimenti u tekstu, subverzija žanra i hibridna forma trajno su ostali upisani u njen književni rukopis. Objavila je tri zbirke poezije, zbirku priča i zbirku eseja kao i dva romana.
spisateljica. Pisala je poeziju, prozu i eseje i prevodila sa mađarskog i engleskog jezika. Bila je urednica programa na Tribini mladih i kasnije urednica u Izdavačkom preduzeću Matice srpske. Početak njenog stvaralaštva vezan je za talas vojvođanske neoavangarde koji je 60-tih i 70-tih godina prošlog veka uzdrmao novosadsku književnu i umetničku scenu. Istraživanje jezika, eksperimenti […]
1919
1919

Ankica Oprešnik (1919–2005)

ANKICA OPREŠNIK (1919–2005), slikarka i grafičarka. Nakon završenih osnovnih i magistarskih studija u Beogradu, svoj život i rad je prenela u Novi Sad u kome postaje deo umetničkog miljea grada. Uticaj poznatih profesora (Ivana Tabakovića, Marka Čelebonovića, Mila Milunovića, Mihajla Petrova) je ugradila u stvaranje autentičnog izraza u okvirima intimizma, poetskog realizma i lirskog ekspresionizma. U godinama sveopšte afirmacije jugoslovenske grafike, ona ostaje skoro usamljen primer umetnice koja se posvetila istraživanjima u sferi vizuelnih i poetičkih mogućnosti ove tehnike. Od 1952. do 1974. Oprešnikova je redovno izlagala na smotrama Majske grafike i Grafike u boji, a skoro četiri decenije bila tesno vezana za Grafički kolektiv. Godine 1954. učestvuje u jugoslovenskoj selekciji Venecijanskog bijenala. Dobitnica je nagrade za grafiku na međunarodnoj izložbi u Luganu, kao i drugih brojnih domaćih i inostranih priznanja. Svojim slikarskim i grafičarskim preokupacijama pružila značajan doprinos najnaprednijim umetničkim težnjama druge polovine XX veka.
slikarka i grafičarka. Nakon završenih osnovnih i magistarskih studija u Beogradu, svoj život i rad je prenela u Novi Sad u kome postaje deo umetničkog miljea grada. Uticaj poznatih profesora (Ivana Tabakovića, Marka Čelebonovića, Mila Milunovića, Mihajla Petrova) je ugradila u stvaranje autentičnog izraza u okvirima intimizma, poetskog realizma i lirskog ekspresionizma. U godinama sveopšte […]
1915
1915

Ida Sabo (1915 -2016)

Ida Sabo (1915 -2016) komunistkinja, antifašistkinja, partizanka,učesnica NOB-a, predsednica AFŽ-a, borkinja za ženska prava, dobitnica brojnih priznanja za svoj rad i delo. Nakon rata obavljala je političke dužnosti na raznim nivoima vlasti.
komunistkinja, antifašistkinja, partizanka,učesnica NOB-a, predsednica AFŽ-a, borkinja za ženska prava, dobitnica brojnih priznanja za svoj rad i delo. Nakon rata obavljala je političke dužnosti na raznim nivoima vlasti.
1892
1892

Anica Savić Rebac (1892-1953)

Anica Savić Rebac (1892-1953)
Anica Savić Rebac spada među najučenije žene u Srbiji u prvoj polovini XX veka. Iza sebe je ostavila izuzetan pesnički, esejistički i prevodilački opus. Bila je u grupi beogradskih intelektualki koje su 1927. godine osnovale Jugoslovensku organizaciju univerzitetski obrazovanih žena i među prvim ženama koje su p rimljene u jugoslovenski Pen klub.
1883
1883

Jelena Kon (1883-1942)

Jelena Kon (1883-1942) bavila se dobrotvoprnim radom i osnovala humanitarnu organizaciju „Kora hleba“ (1925) i Dečje obdanište. Ove organizacije bile su otvorene za sve, bez obzira na versku i etničku pripadnost. Zahvaljujući njenom zalaganju izgrađen je novi Dom Kore hleba pod pokroviteljstvom kraljice Marije Karađorđević u kojem i danas radi obdanište. Jelena Kon ubijena je u novosadskoj raciji 1942.
Jelena Kon  se bavila dobrotvornim radom i osnovala humanitarnu organizaciju „Kora hleba“  (1925) i Dečje obdanište. Ove organizacije bile su otvorene za sve, bez obzira na versku i etničku pripadnost. Zahvaljujući njenom zalaganju izgrađen je novi Dom Kore hleba pod pokroviteljstvom kraljice Marije Karađorđević  u kojem i danas radi obdanište.  Jelena Kon ubijena je u […]
1878
1878

Ljudmila Hurbanova (1878-1969)

LJUDMILA HURBANOVA (Stara Pazova, 1878-1969) slovačka dramska spisateljica, glumica, predsednica Centralnog društva čehoslovačkih žena u Kraljevini SHS. Pisala je prozne i dramske tekstove a najznačajniji je njen angažman u pozorištu. U periodu od 1903– 1925. godine igrala je, režirala i organizovala brojne amaterske pozorišne predstave u Staroj Pazovi i sve vreme vodila pozorišnu hroniku staropazovačkih amatera (1903–1933) koja je na slovačkom jeziku objavljena tek 1993. godine kao Kronika divadelného ochotníctva v Starej Pazove v rokoch 1903–1933. (Hronika pozorišnog amaterizma u Staroj Pazovi u godinama 1903–1933).
slovačka dramska spisateljica, glumica, predsednica Centralnog društva čehoslovačkih žena u Kraljevini SHS. Pisala je prozne i dramske tekstove a najznačajniji je njen angažman u pozorištu. U periodu od 1903– 1925. godine igrala je, režirala i organizovala brojne amaterske pozorišne predstave u Staroj Pazovi i sve vreme vodila pozorišnu hroniku staropazovačkih amatera (1903–1933) koja je na […]
1875
1875

Mileva Marić Ajnštajn (1875-1948)

Mileva Marić Ajnštajn (1875-1948) se školovala u Rumi, Novom Sadu, Sremskoj Mitrovici, Šapcu i Zagrebu – gde god su primali žene. Sa 19 godina odlazi u Cirih, jedan od retkih evropskih gradova gde su žene mogle da studiraju. Najpre upisuje studije medicine, a zatim 1896. godine prelazi na Državnu politehničku školu, na studije fizike i matematike. Bila je jedina devojka u grupi od šestoro studenata i tek peta žena koja je uopšte bila primljena na odeljenje za fiziku i matematiku.
se školovala u Rumi, Novom Sadu, Sremskoj Mitrovici, Šapcu i Zagrebu – gde god su primali žene. Sa 19 godina odlazi u Cirih, jedan od retkih evropskih gradova gde su žene mogle da studiraju. Najpre upisuje studije medicine, a zatim 1896. godine prelazi na Državnu politehničku školu, na studije fizike i matematike. Bila je jedina […]
1872
1872

Eržika Mičatekova (1872–1951)

ERŽIKA MIČATEKOVA (Kisač 1872–1951) slovačka književnica, prevodilac, aktivistkinja za prava žena i predsednica Centralnog saveza čehoslovačkih žena u Kraljevini SHS. Pisala je prozu, publicističke tekstove i prevodila sa srpskog, slovenačkog i ruskog. Za istoriju ženskog pokreta značajna je serija njenih tekstova koje je pod naslovom Pisma iz Jugoslavije pisala za list Živena u periodu 1924–1927. a u kojima je informisala u društvenim događanjima i radu udruženja. Za rad na polju podizanja narodne kulture, naročito među ženama u slovačkoj zajednici u Vojvodini, odlikovana je Ordenom Sv. Save V reda, kojim ju je odlikovao kralj Aleksandar Karađorđević.
slovačka književnica, prevodilac, aktivistkinja za prava žena i predsednica Centralnog saveza čehoslovačkih žena u Kraljevini SHS. Pisala je prozu, publicističke tekstove i prevodila sa srpskog, slovenačkog i ruskog. Za istoriju ženskog pokreta značajna je serija njenih tekstova koje je pod naslovom Pisma iz Jugoslavije pisala za list Živena u periodu 1924–1927. a u kojima je […]
1859
1859

Milica Tomić (1859-1944)

Milica Tomić (1859-1944) književnica, novinarka i političarka jedna je od najznačajnijih ličnosti naše feminističke baštine. U periodu od 1911. do 1914. i 1918-1921. izdavala je i uređivala „Ženu“, list koji je otvoreno zagovarao politička prava i za žene. Ona je jedna od sedam Vojvođanki izabranih za poslanike Velike narodne skupštine 1918., kada su pravo glasa za kratko dobile i žene.
književnica, novinarka i političarka jedna je od najznačajnijih ličnosti naše feminističke baštine. U periodu od 1911. do 1914. i 1918-1921. izdavala je i uređivala „Ženu“, list koji je otvoreno zagovarao politička prava i za žene. Ona je jedna od sedam Vojvođanki izabranih za poslanike Velike narodne skupštine 1918, kada su pravo glasa za kratko dobile […]
1857
1857

Adel Nemešanji (1857-1933)

Adel Nemešanji (1857-1933) prva je žena na mestu direktorke Novosadske devojačke građanske škole sa nastavom na mađarskom jeziku. Osnovala je (1891) i rukovodila udruženjem „Maria Dorottya“ osnovanog sa ciljem unapređenja ženskog obrazovanja i strukovnog organizovanja nastavnica.
 prva je žena na mestu direktorke Novosadske devojačke građanske škole sa nastavom na mađarskom jeziku.  Osnovala je  (1891) i rukovodila udruženjem „Maria Dorottya“ osnovanog sa ciljem unapređenja ženskog obrazovanja i strukovnog organizovanja nastavnica.
1854
1854

Draga Gavrilović (1854-1917)

Draga Gavrilović (1854-1917) je svojim delom „Devojački roman“ postala prva žena romanopisac u srpskoj kniževnosti, začetnica ženskog pisma ali i feminizma. Pored romana pisala je pesme, humorističke i polemičke članke. Objavljivala je u najznačajnijim časopisima svoga vremena, kao što su „Javor“, „Orao“, Sadašnjost“, Neven“, „Starmali“.
je svojim delom „Devojački roman“ postala prva žena romanopisac u srpskoj kniževnosti, začetnica ženskog pisma ali i feminizma. Pored romana pisala je pesme, pripovetke, humorističke i polemičke članke. Objavljivala je u najznačajnijim časopisima svoga vremena, kao što su Javor, Orao, Sadašnjost, Neven, Starmali.
1854

Milica (1854-1881) i Anka (1855-1923) Ninković

Milica i Anka Ninkovi, crtež prema fotografiji
 su prve politički obrazovane feministkinje koje su se aktivno uključile u političku borbu. Feminizam sestara Ninković razvio se u okviru socijalističkog pokreta. Bile su saradnice svih socijalističkih listova, bavile su se prevodilaštvom, naročito Milica koja je prevela „Srbiju na istoku“ Svetozara Markovića na ruski.
1840
1840

Draga Dejanović (1840-1871)

Draga Dejanović, crtež prema fotografiji
 je ponudila prvu zaokruženu teoriju feminizma kod nas, pod uticajem nacionalnih ideja. Svoje stavove izložila je na javnim predavanjima: „Dve tri reči Srpkinjama“, „Srpskim majkama“ i u tekstu „Emancipacija Srpkinja„ objavljenom 1870. Feminizam za nju nije bio samo teorija već i izabrani životni put. Novi tip moderne, ekonomski samostalne žene je time bio promovisan.
1828
1828

Milica Stojadinović Srpkinja (1828-1878)

Milica Stojadinović Srpkinja (1828-1878), „Vrdnička vila“, pesnikinja, prozaistkinja i prevoditeljka. Prva ratna dopisnica na ovom prostoru. Njenu reportažu o bombardovanju Beograda 1862. „Srce i barikade“, objavio je Mađarski dnevnik iste godine. Saradnica Vuka Karadžića, prikupljala je i narodne umotvorine. Objavila je tri knjige pesama i dva toma dnevnika U Fruškoj gori.
„Vrdnička vila“, pesnikinja, prozaistkinja i prevoditeljka.  Prva ratna dopisnica na ovom prostoru. Njenu reportažu o bombardovanju Beograda 1862. „Srce i barikade“, objavio je Mađarski dnevnik iste godine. Saradnica Vuka Karadžića, prikupljala je i narodne umotvorine. Objavila je tri knjige pesama i dve toma  dnevnika U Fruškoj gori.
1816
1816

Marija Trandafil (1816-1883)

Marija Trandafil (1816-1883) smatra se najvećom srpskom dobrotvorkom. Njeno najpoznatije zaveštanje je „Zavedenije Marije Trandafil za srpsku pravoslavnu siročad“ u čijoj se zgradi danas nalaze Matica srpska i Biblioteka Matice srpske. Osim pomoći koju je upućivala najugroženijima, pomagala je obnovu više novosadskih crkava. Osnovala je Zakladu Marije Trandafil za novosadske gimnazijske đake.
smatra se najvećom srpskom dobrotvorkom. Njeno najpoznatije zaveštanje je „Zavedenije Marije Trandafil za srpsku pravoslavnu siročad“ u čijoj se zgradi danas nalaze Matica srpska i Biblioteka Matice srpske. Osim pomoći koju je upućivala najugroženijima, pomagala je obnovu više novosadskih crkava. Osnovala je Zakladu Marije Trandafil za novosadske gimnazijske đake.
1800
1800

Judita Horovic (1787-1857)

Judita Horovic (1787-1857), samostalna trgovkinja prehrambenom robom, prva je preduzetnica na ovom prostoru. Njeno ime se, kao jedino žensko, nalazi u popisu glavešina jevrejskih porodica 1844. godine u Novom Sadu. Ona je i prva žena koja je podnela zahteva za osnivanje ženske organizacije u Novom Sadu 1848.
 samostalna trgovkinja prehrambenom robom, prva je preduzetnica na ovom prostoru. Njeno ime se, kao jedino žensko, nalazi u popisu glavešina jevrejskih porodica 1844. godine u Novom Sadu. Ona je i prva žena koja je podnela zahteva za osnivanje ženske organizacije u Novom Sadu 1848.
1776
1776

Eustahija Arsić (1776-1843)

Eustahija Arsić, crtež prema fotografiji
je prva srpska književnica koja je štampala svoje knjige. Takođe, prva žena koja je sarađivala sa Maticom srpskom  i postala njena članica. Zastupala je prosvetiteljske ideje, pre svega pravo žena na obrazovanje. Darivala srpske i rumunske prosvetne i verske institucije kao i Maticu srpsku. Njeno delo uvršteno je u Antologiju starije srpske poezije M. Leskovca.
Accessibility by WAH